Zasady dziedziczenia ustawowego i dział spadku określają przepisy prawa. Wydziedziczenie jest jednym z nich, który możemy zastosować by wykluczyć konkretną osobę z dziedziczenia po nas, a także od domagania się zachowku. Jak działają tego typu sprawy spadkowe? Na co powinniśmy uważać, gdy chcemy dokonać wydziedziczenia? Jak można się przed nim bronić?

1. Wydziedziczenie a prawo spadkowe – czym jest?
2. Wydziedziczenie a odrzucenie spadku – na czym polega różnica?
3. Nabycie spadku – jak można kogoś wydziedziczyć?
4. Czy wydziedziczenie można przeprowadzić tylko w części?
5. Stwierdzenie nabycia spadku a ochrona przed wydziedziczeniem – czy można skutecznie się obronić?

Wydziedziczenie a prawo spadkowe – czym jest?

Wydziedziczenie jest elementem prawa spadkowego i może zajść tylko w sytuacji, gdy osoba spisująca testament wyraźnie to zaznaczy, a także gdy zajdą ściśle określone przez prawo warunki. Co więcej, osoba którą wydziedziczymy nie ma prawda do odrzucenia spadku samodzielnie, ani także do zachowku. Decyzja o tym, komu przekażemy nasz majątek po śmierci należy tylko i wyłącznie do nas i nikt nie może podjąć jej w naszym imieniu. W tym celu właśnie zwykle spisuje się testament, aby nie pozostawić wątpliwości co do naszej ostatniej woli.

Wydziedziczenie a odrzucenie spadku – na czym polega różnica?

Do odrzucenia spadku mamy prawo w sytuacji, gdy pojawiamy się w testamencie lub mamy prawo do części majątku osoby zmarłej. Z kolei gdy zostaniemy wydziedziczeni, obydwie te drogi nie są dla nas dostępne. Jednak aby można było kogoś wydziedziczyć, muszą zajść określone warunki. Opisuje je artykuł 1008 Kodeksu Cywilnego, który dokładne reguluje wszelkie aspekty instytucji wydziedziczenia. Co do zasady istnieją dwa powody, w ramach których można kogoś wydziedziczyć:

• postępowanie przeciwko osobie, która spisuje testament: jeżeli bliska nam osoba jest nam wroga i robi wszystko co może, by działać przeciwko nam a nawet jest skłonna popełnić w tym celu przestępstwo, mamy prawo do jej wydziedziczenia. Należy to jednak dokładnie wyjaśnić, ponieważ osoba dotknięta wydziedziczeniem może próbować obalić i odsunąć ten zarzut, by ubiegać się o zachowek;
• działanie wbrew ogólnie przyjętym normom i zasadom współżycia społecznego: jeżeli nie zgadzamy się na to, w jaki sposób członek naszej rodziny funkcjonuje, również możemy go wydziedziczyć. Przykładami życia niezgodnie z zasadami społecznymi może być na przykład znęcanie się, alkoholizm lub inne uzależnienia, prostytucja czy też handel nielegalnymi substancjami.

Nabycie spadku – jak można kogoś wydziedziczyć?

Wydziedziczenie jest możliwe tylko i wyłącznie w momencie spisywania testamentu. Pomijając konkretną osobę w podziale naszego majątku i wyjaśniając ten stan bronimy jej nie tylko prawa do samego spadku, ale także do dziedziczenia ustawowego, czyli sytuacji w której spadkobierca może ubiegać się od pozostałych o swoją część majątku lub też jego ekwiwalent finansowy. Aby dowiedzieć się, jak skutecznie doprowadzić do wydziedziczenia powinniśmy zapoznać się z prawem spadkowym oraz z wcześniej wspomnianym artykułem z Kodeksu Cywilnego. Testament można sporządzić na wiele różnych sposobów, w tym osobiście lub w formie aktu notarialnego. W przypadku wydziedziczenia lepszą opcją jest zastosowanie tej drugiej wersji, aby nie dało jej się zbyt łatwo podważyć.

Czy wydziedziczenie można przeprowadzić tylko w części?

Ciekawym zagadnieniem jest fakt, że wydziedziczenie nie musi nastąpić w całości. Jak najbardziej możemy doprowadzić do wydziedziczenia częściowego lub warunkowego. W takiej sytuacji osoba nim dotknięta nie będzie miała praca wo określonej przez nas części spadku lub zachowku. W ten sposób zachowek można ograniczyć do określonej, wyznaczonej przez nas kwoty.

W przypadku wydziedziczenia warunkowego sprawa wygląda nieco inaczej. Jak sama nazwa wskazuje, następuje ono po wystąpieniu określonych przesłanek. Ważnym jednak jest, aby przyczyna wydziedziczenia występowała w momencie działu spadku i w czasie, w którym sporządzamy nasz testament. Możemy w ten sposób na przykład zastrzec, że że po śmierci spadkodawcy spadkobiercy mogą po nas dziedziczyć pod warunkiem, że np. podejmą się leczenia alkoholizmu, zaprzestaną rażącego trybu życia i tak dalej.

Stwierdzenie nabycia spadku a ochrona przed wydziedziczeniem – czy można skutecznie się obronić?

Podobnie jak osoba spisująca testament może dokonać wydziedziczenia, tak samo i spadkobiercy mogą się przed nim bronić. Istnieją konkretne sytuacje, w których możemy podważyć zasadność testamentu – na przykład w sytuacji, gdy był on sporządzony pod wpływem groźby lub gdy udowodnimy, że spadkodawca nie działał w pełni świadom swoich działań, na przykład przez wzgląd na chorobę. W chwili otwarcia spadku możemy również próbować podważenia samego faktu wydziedziczenia, chociaż w tym celu będziemy potrzebować bardzo silnych dowodów na jego obalenie. Tekst został przygotowany na podstawie informacji z portalu: https://prawo-spadkowe-poznan.pl/.