Łojotokowe zapalenie skóry należy do najczęstszych, a zarazem najbardziej dokuczliwych schorzeń dermatologicznych. Ta nawracająca choroba skóry często dotyka osoby mające obniżoną odporność, ale cierpią na nią również pacjenci bez problemów z układem immunologicznym.

Ze względu na to, że łojotokowe zapalenie skóry głowy może bardzo obniżyć jakość naszego życia, w razie zauważenia jego pierwszych objawów należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem i wdrożyć zalecone przez niego leczenie. Zanim jednak udamy się do gabinetu, warto dowiedzieć się, czym jest łojotokowe zapalenie skóry, jakie objawy daje oraz jakie są najważniejsze sposoby leczenia ŁZS.

Jak rozwija się łojotokowe zapalenie skóry głowy? Jakie czynniki odpowiadają za zaburzenie pracy gruczołów łojowych?

Łojotokowe zapalenie skóry to choroba dotykająca gruczoły łojowe, polegająca na występowaniu ich nadmiernej aktywności. Specjaliści szacują, że dotyka ono ponad co dziesiątego dorosłego (zazwyczaj w wieku poniżej 40 lat) i około 70 procent niemowląt. Najczęściej pojawia się na skórze głowy, chociaż może dotyczyć też gruczołów łojowych zlokalizowanych na klatce piersiowej, twarzy (przede wszystkim fałdy nosowo-wargowe) oraz z w fałdach skóry w innych częściach ciała. 

Mechanizm powstawania zmian zarówno w przypadku skóry głowy, jak i pozostałych części ciała nie został jeszcze dokładnie poznany. Wiadomo, że pojawiają się one w lokalizacjach, w których znajduje się najwięcej gruczołów łojowych, co pozwala sądzić, że to ich dysfunkcja jest bezpośrednią przyczyną choroby. Niektórzy badacze sądzą ponadto, że ich nadaktywność może mieć związek z infekcjami grzybicznymi. Substancje będące produktami przemiany materii grzybów Malassezia mogą wywoływać zmiany o podłożu alergicznym polegające właśnie na zwiększonej produkcji łoju.

Przyczyny łojotokowego zapalenia skóry. Nieodpowiednia dieta, błędy w pielęgnacji skóry i zaburzenia psychiczne. Kto jest narażony?

Jeśli chodzi o pośrednie przyczyny łojotokowego zapalenia skóry głowy oraz czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia choroby lub natężenie jej objawów, należy wspomnieć przede wszystkim:

• źle zbilansowana dieta: łojotokowe zapalenie skóry może być spowodowana przez niedobory składników pokarmowych (witamin z grupy B, cynku i kwasów tłuszczowych nisko nasyconych) oraz nadużywanie alkoholu i innych używek;
• schorzenia psychiczne: za wystąpienie objawów mogą odpowiadać takie choroby jak depresja czy zaburzenia nastroju;
• przewlekły stres i przemęczenie również mogą wzmagać stany zapalne w obrębie skóry głowy;
• zaburzenia neurologiczne: np. porażenie nerwu twarzowego, jamistość rdzenia, choroba Parkinssona czy padaczka
• inne choroby skóry: przede wszystkim trądzik różowaty, grzybica, łuszczyca; 
• czynniki atmosferyczne: np. silny mróz lub upał mogą nasilać objawy łojotokowego zapalenia skóry
• fizyczne uszkodzenia skóry oraz narażenie na kontakt z substancjami drażniącymi i zanieczyszczeniami powietrza;
• infekcje wirusowe: zwłaszcza zakażenie wirusem HIV lub wirusowe zapalenie trzustki;
• problemy związane z obniżeniem odporności – np. w przebiegu chorób nowotworowych lub przyjmowaniem leków immunosupresyjnych;
• zaburzenia hormonalne – łojotok często spowodowany jest zbyt wysokim poziomem androgenów i progesteronu. Problem może nasilać się w okresie pokwitania;
• nadużywanie kosmetyków lub ich niewłaściwy dobór;
• choroby przewlekłe takie jak cukrzyca, otyłość.

Łojotokowe zapalenie skóry głowy. Charakterystyczne tłuste łuski i inne objawy choroby. Jakie schorzenia mają podobny przebieg choroby?

O rozwoju łojotokowego zapalenia skóry głowy świadczą zwykle charakterystyczne, trudne do przeoczenia symptomy. W obrębie skóry głowy są to przede wszystkim:

• nadmierne złuszczanie naskórka;
• przerzedzenie włosów (w skrajnych przypadkach obserwuje się nawet utratę włosów);
• silne swędzenie;
• czerwone lub tłuste, żółte plamy;
• pojawienie się strupów. 

Warto przy tym pamiętać, że nie wszystkie objawy ŁZS muszą pojawiać się jednocześnie. Wystąpienie nawet jednego z nich powinno więc skłonić nas do konsultacji z lekarskiej. 

Zmiany w obrębie owłosionej skóry głowy. Jak skutecznie leczyć łojotokowe zapalenie skóry głowy? Leki i skuteczne domowe sposoby

W leczeniu łojotokowego zapalenia skóry głowy największe znaczenie mają leki przeciwzapalne (glikokortykosteroidy, takrolimus i pimekrolimus) oraz przeciwgrzybicze (klotrimazol, izokonazol, ekonazol lub mikonazol). Łojotokowe zapalenie skóry głowy leczy się również z wykorzystaniem szamponów zawierających siarczek selenu, cyklopiroksolaminę, ichtiol lub kwas salicylowy. Nie zapominajmy jednak, że każdy lek może być zastosowany jedynie z zalecenia i pod kontrolą lekarza. 

Wypadanie włosów i złuszczanie naskórka na skórze głowy. Jakie znaczenie ma właściwa pielęgnacja skóry głowy? Co warto jeść?

W leczeniu łojotokowego zapalenia skóry głowy duże znaczenie ma również właściwa pielęgnacja. Szczególnie istotna okazuje się ona w przypadku ciemieniuchy niemowląt. W usuwaniu złuszczonego naskórka pomocne mogą okazać się między innymi delikatne peelingi z płatków owsianych lub otrębów. Warto sięgnąć też po oliwę salicylową, która jest bardzo skuteczna w zmiękczaniu „łusek”.

Poza tym pacjenci chorzy na ŁZS i ich opiekunowie powinni zadbać o odpowiednią dietę. Należy wyeliminować lub znacznie ograniczyć spożycie potraw smażonych, fast foodów i słonych przekąsek, a także alkoholu, słodkości oraz pikantnych przypraw. Do jadłospisu należy natomiast włączyć dużo świeżych warzyw i owoców, ryb, orzechów i nasion, nabiału (zwłaszcza fermentowanego) i roślin strączkowych.

Materiał reklamowy.